Wydrukuj tę stronę

Konferencja „Samorząd zawodowy gwarantem bezpieczeństwa jednostki”

2 czerwca 2017 r. w Senacie o zadaniach, roli, problemach i wyzwaniach stojących przed samorządami zawodów zaufania publicznego, zrzeszonych w Mazowieckim Forum Samorządów Zawodów Zaufania Publicznego, mówili ich przedstawiciele, reprezentanci zawodów prawniczych, budowlanych, medycznych i finansowych. Uczestnicy konferencji „Samorząd zawodowy gwarantem bezpieczeństwa jednostki”, zorganizowanej przez Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Mazowieckie Forum Samorządów Zawodów Zaufania Publicznego, byli zgodni, że gwarantem bezpieczeństwa jednostki jest niezależny samorząd zawodowy.


Otwierając spotkanie, wicemarszałek Michał Seweryński przypomniał, że to kolejna dyskusja poświęcona samorządom zawodów zaufania publicznego. W 2013 r. w Senacie odbyła się konferencja „Samorząd zawodowy w demokratycznym państwie prawa”. Wicemarszałek Senatu podkreślił, że państwo, powierzając pewnym zawodom szerokie samorządowe uprawnienia, włącznie z decydowaniem o dostępie do nich, ma prawo oczekiwać, iż będą one wykonywane ze szczególną odpowiedzialnością, w interesie publicznym.


Przewodniczący Mazowieckiego Forum Samorządów Zawodów Zaufania Publicznego Paweł Trojanek przypomniał, że zawody zaufania publicznego zrzeszone w forum to: adwokaci, aptekarze, architekci, biegli rewidenci, doradcy podatkowi, diagności laboratoryjni, inżynierowie budownictwa, komornicy, kuratorzy sądowi, lekarze i lekarze dentyści, lekarze weterynarii, notariusze, pielęgniarki i położne, psycholodzy, radcowie prawni, rzecznicy patentowi, urbaniści. Zaznaczył, że status zawodu publicznego oznacza zarówno przywileje, jak i obowiązki. Wskazał też na pewną trudność w działalności samorządów zawodowych. Z jednej strony, mają one reprezentować osoby wykonujące zawody zaufania publicznego, czyli dbać o ich interes zawodowy, z drugiej zaś ‒ być gwarantem interesu publicznego i jego ochrony. Przewodniczący Paweł Trojanek w swoim wystąpieniu przedstawił też postulaty samorządu zawodowego doradców podatkowych, dotyczące ochrony instytucji tajemnicy zawodowej, wzmocnienia pozycji doradcy podatkowego, uproszczenie i uporządkowanie systemu podatkowego.


Rafał Stankiewicz z Okręgowej Izby Radców Prawnych, mówiąc o roli profesjonalnych zawodów prawniczych w zapewnieniu bezpieczeństwa obywateli w obrocie prawnym, stwierdził, że radcowie prawni są przygotowani nie tylko do ochrony praw podmiotowych obywateli poprzez świadczenie pomocy prawnej związanej z procesami sądowymi, ale także do udziału w rozwiązywaniu sporów różnymi sposobami. Postulował wprowadzenie obligatoryjnych mediacji m.in. w sprawach rodzinnych i niektórych gospodarczych, sporach konsumenckich czy z zakresu prawa pracy, co mogłoby zmniejszyć liczbę spraw rozpatrywanych przez sądy. Zwrócił też uwagę na problemy związane z wykonywaniem zawodu przez radców prawnych zatrudnionych w Krajowej Administracji Skarbowej. Od 2017 r. nie mogą oni prowadzić innej działalności zawodowej. W opinii Okręgowej Izby Radców Prawnych rozwiązanie to jest zbyt rygorystyczne, nadmiernie ingeruje w swobodę wykonywania zawodu przez radców prawnych. Ich niezależność i bezstronność są gwarantowane regulacjami ustawowymi i zasadami deontologii zawodowej, co w praktyce wyklucza konflikt interesów. Innym problemem jest możliwość uczestniczenia w procesie legislacyjnym w taki sposób, aby można było rzetelnie i z rozwagą odnieść się do zgłaszanych propozycji zmian. Szybkie tempo prac powoduje, że często pomijane są konsultacje społeczne, a to ujemnie wpływa na jakość stanowienia prawa. Samorząd radców prawnych deklaruje także chęć współpracy nad poszerzeniem i usprawnieniem systemu świadczenia nieodpłatnej pomocy prawnej, tak aby ułatwić obywatelom dostęp do wymiaru sprawiedliwości, szczególnie osobom najbardziej potrzebującym. Zaproponowano, aby system nieodpłatnej pomocy prawnej opierał się na obiektywnych kryteriach kwalifikujących dane grupy obywateli do uzyskania takiej pomocy (kryterium dochodowe), precyzyjnie wskazywał zakres czynności mieszczących się w jej ramach, umożliwiał uzyskanie nieodpłatnej pomocy prawnej przez wszystkich beneficjentów systemu na odpowiednio wysokim i porównywalnym poziomie jakościowym. Pomoc prawna w ramach tego systemu powinna być świadczona przez profesjonalnych pełnomocników prawnych: radców prawnych, adwokatów i doradców podatkowych. Postulowano m.in. rozszerzenie kompetencji radców prawnych o sporządzanie poświadczeń, uzupełnienie dopuszczalnych form organizacyjnych wykonywania zawodu o spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, ustawową waloryzację stawek minimalnych za czynności radców prawnych oraz opłat za pomoc prawną udzielaną przez radców prawnych z urzędu.


Przewodniczący Mazowieckiej Okręgowej Izby Inżynierów Budownictwa Mieczysław Grodzki przedstawił propozycje samorządu zawodowego budownictwa. Dotyczyły one m.in. racjonalnego gospodarowania przestrzenią, zarządzania gospodarką wodną, energetyki wiatrowej, przetargów, implementacji systemu Building Information Modeling, świadectw energetycznych.
„Samorządy zawodowe często są utożsamiane z obroną interesów swoich członków. W wypadku medycznych samorządów beneficjentem ich działań jest tak naprawdę pacjent” – przekonywał prezes Okręgowej Izby Lekarskiej w Warszawie Andrzej Sawoni. Jak mówił, na bezpieczeństwo pacjentów mają wpływ niedobory kadrowe (np. średnia wieku pielęgniarek to 50 lat), emigracja zawodowa, niedofinansowanie kontraktów, płace, biurokracja, zmęczenie i przepracowanie personelu medycznego.

Video z konferencji

Video z konferencji